Uhakiki wa Diwani ya Wasakatonge

Kwa ufupi

Mwandishi ameonyesha kuwa jamii imegubikwa na wimbi la umaskini. Katika shairi la “Wasaka Tonge”, msanii anasema watu wanashindwa kupata mahitaji muhimu na ya lazima ya kila siku. Mfano wa watu hawa ni wabeba zege, yaya na wengineo. Anasema:

By Mwalimu Hayeshi Athuman

Diwani ya Wasakatonge ni miongoni mwa diwani zilizochapishwa mwanzoni mwa karne ya ishirini na moja zikionesha changamoto mbalimbali zilizopo katika jamii yetu. Mwandishi wake ni mtunzi mahiri Mohammed S Khatibu.

MAUDHUI

Maudhui hujumuisha dhamira, ujumbe, migogoro, falsafa, mtazamo au msimamo wa mwandishi.

UMASKINI

Mwandishi ameonyesha kuwa jamii imegubikwa na wimbi la umaskini. Katika shairi la “Wasaka Tonge”, msanii anasema watu wanashindwa kupata mahitaji muhimu na ya lazima ya kila siku. Mfano wa watu hawa ni wabeba zege, yaya na wengineo. Anasema:

“jua kali na wasakatonge

Wao ni manamba mashambani,

Ni wachapakazi viwandani,

Mayaya na madobi wa nyumbani,

Ni matopasi wa majaani,

Lakini bado ni maskini”

MARADHI

Katika shairi la “Tina Isotibu” Tunaambiwa kuwa mbali na Bara la Afrika kuwa na tatizo la janga la umaskini, pia limeendelea kukumbwa na tatizo la maradhi. Msanii anasema,

“Lakini

Vidonge chungu ajabu,

Dawa zake hazitibu

Zimeizidisha tabu

Mgonjwa kumwadhibu

haipo tiba”

UONGOZI MBAYA (UDIKTETA)

Diwani hii imebainsha saratani ya udikteta unaoikabili dunia ya leo. Udikteta umeota mizizi katika dunia hii kiasi cha kuwafanya watu waishi kwa hofu. Katika shairi la madikteta msanii anasema,

“Itele “Mungu watu”

Bokasa, Idi, Mobutu.

mizinga nayo mitutu

Haitoi risasi

Hutoa maraisi

Walio madikteta

MAPENZI

Hii ni moja ya dhamira ambazo zimeonyeshwa na mwandishi kwa kina. Msanii anaonyesha kuwa mapenzi kati ya watu na mtu ni faraja amani na utulivu na ni kiungo kati ya mume na mke. Katika shairi la “Mahaba” msanii anasema,

“Kama mahaba wazimu, sihitaji nitibiwe

Bora niwe chakaramu, nipigae watu mawe

Kuwa kwangu mahamumu, wewe usi kusumbuwe

Dawa yangu si ngumu, mimi nipendwe na wewe”

Mshairi mengine ambayo yanazungumzia mapenzi ya dhati ni pamoja na “Nilikesha”

Na “Sili Nikashiba’ .

Vilevile msanii amezungumzia mapenzi ya ulaghai katika shairi la “Si Wewe”. Msanii anaonyesha ni kwa jinsi gani mapenzi ya ulaghai yanaweza kusababisha majeraha, hasira na majuto miongoni mwa wawili hao. Msanii anasema,

“Umeshapwelewa nchi kavu,

Wako werevu umekwisha,

Sasa unatweta

U taabani

Ni wewe ulo mlafi”

Si wewe?

UNAFIKI

Msanii amekemea suala la unafiki katika jamii zetu, mwandishi anaonyesha kuwa wapo waumini na viongozi wa dini ambao wamekuwa wakijigamba mbele za watu kuwa wako safi wakati matendo yao ni kinyume na waonavyosema, Katika shairi la ‘WASO DHAMBI, mwandishi anasema,

Misalaba, na majuba, na hotuba,

Nyingi toba, zenye hiba, na haiba,

Mambo yao,

Unafiki.